Met je team aan de slag met Imposter Syndrome
In januari verzorgde ik een teamdag over Imposter Syndrome voor de groep Wildlife Ecology and Conservation van leerstoelhouder Frank van Langevelde, werkzaam aan Wageningen University en Research. Van PhD tot de hoogleraar zelf, alle 35 teamleden deden ze mee met deze sessie.
- Waarom zou je Imposter Syndrome met je team op de agenda zetten?
- Wat is het effect van zo’n teamdag over Imposter Syndrome?
- En heeft Frank zelf ook weleens last van de angst om door de mand te vallen?
Het antwoord op deze vragen en meer vind je in dit interview met Frank van Langevelde
Door: Linda van der Wal
Wat was de reden om met je team een dag over Imposter Syndrome te organiseren?
“We zijn als groep begonnen met het organiseren van een Expectation Day om met elkaar te kijken wat we verwachten van elkaar als Phd’s en begeleiders. We willen natuurlijk allemaal het beste voor onszelf en voor de groep. En we willen ons ook ontwikkelen. In de gesprekken tijdens de Expectation Day kwam al snel ook het Imposter Syndrome naar voren. Er zijn zoveel hoepels waar we in de wetenschap doorheen moeten springen. De verwachtingen liggen hoog. Dan ga je je al snel vergelijken met anderen. Iedereen denkt dan dat die andere persoon de slimste persoon in de wereld is, terwijl je je eigen kwaliteiten onderschat. Dat gevoel van dat je elk moment door de mand kan vallen, daar hebben veel mensen last van.”
“Dat was de reden om het Imposter Syndrome een keer op de agenda te zetten, zodat we er met elkaar over konden spreken. Als je het er open met elkaar over kunt hebben en je realiseert dat je niet de enige bent die ermee te maken heeft, dan werkt dat Imposter Syndrome minder verlammend.”
“Het verbaast me dat niet meer mensen met hun team aan de slag gaan met Imposter Syndrome. Het is een belangrijk onderwerp”
Imposter Syndrome is een belangrijk onderwerp
Het verbaast Frank dat niet meer mensen in hun team aandacht besteden aan Imposter Syndrome, want ‘het is een belangrijk onderwerp’. Het lijkt voor hem ontzettend logisch om het op de agenda te zetten en ook zelf te delen over zijn onzekerheden, maar ik vind het supercool. Dit overigens tot verwondering van Frank. In mijn ervaring heeft lang niet iedere leidinggevende de moed en/of de vaardigheden om dit onderwerp op de agenda te zetten. Het is een kwetsbaar onderwerp, dat je zorgvuldig met elkaar wilt bespreken, zeker omdat er ook hiërarchie in het team speelt. Dit is dan ook één van de redenen waarom Frank ondersteuning zocht bij het programma ontwerp en de begeleiding van deze dag.
Een veilige sfeer is essentieel om Imposter Syndrome bespreekbaar te maken
Dat een veilige sfeer essentieel is om te zorgen dat je dit onderwerp op een waardevolle manier kunt bespreken was al snel duidelijk. Dit kwam niet alleen in mijn intake met Frank naar voren, maar het was meteen ook een belangrijk aandachtspunt in het co-creatie team. Ter voorbereiding van de dag hebben we een kleine groep gevormd, waarin alle geledingen van de groep vertegenwoordigd waren. Door goed te luisteren wat er precies speelt was het programma echt maatwerk voor deze groep.
De kunst was om deze veilige sfeer niet alleen bij de deelnemers op locatie voelbaar te maken, maar ook voor de deelnemers die online aanwezig waren. Voor Frank was het essentieel dat ook mensen in het buitenland volwaardig deel konden nemen aan de bijeenkomst. Eerlijk gezegd had ik daar zelf vooraf wel mijn zorgen over. Wie kent niet de voorbeelden van ongelukkige hybride meetings? Maar met een zorgvuldig ontwerp en de hulp van mijn collega Jasmijn Mioch en Francisca van het team van Frank was het gelukt ook dat onderdeel tot een succes te maken.
“Imposter Syndrome werkt minder verlammend als je het er met elkaar over kunt hebben.”
Een interactieve sessie met een échte facilitator
Om de sessie tot een succes te maken zocht Frank iemand die hem daarbij hielp. “Die persoon moest én verstand hebben van Imposter Syndrome én de doelgroep kennen. Want de academische wereld heeft toch een eigen dynamiek, die je wel moet kennen om ons daarbij te kunnen helpen.”
In het verleden heeft Frank ook wel trainingen gehad waarbij het eigenlijk een monoloog was. De facilitator, die uiteindelijk geen facilitator was, was meer een docent die een lezing hield. “Wat ik heel belangrijk vond en wat ik ook waardeerde in jouw aanpak, is dat de groep voldoende tijd en ruimte kreeg om ook onderling met elkaar te spreken en dieper in te gaan op bepaalde vragen. De hele groep heeft actief meegedaan.”
Het effect van een teamdag over Imposter Syndrome
“Ik durf mijn Imposter-gevoelens nu bespreekbaar te maken met mijn supervisor, omdat ik weet dat die dit soort twijfels ook weleens ervaart”, was de reactie van een PhD na afloop van de bijeenkomst.
Het belangrijkste effect voor Frank is dat de groep elkaar beter heeft leren kennen. “We hebben ervaren dat heel veel van ons, zo af en toe, met dit gevoel zitten. Dat gevoel te erkennen en te herkennen, dat is de belangrijkste stap.” Als een echte wetenschapper geeft Frank aan dat het effect op de lange termijn natuurlijk niet meteen duidelijk is en dat je in één dag ook niet meteen alle technieken in de vingers hebt om de Imposter-gedachten van je af te zetten.
Ook als hoogleraar kun je last hebben van Imposter Syndrome
Wat ik extra bijzonder vind is dat hij met zijn groep durft te delen dat hij soms ook twijfelt aan zichzelf. Aan het begin van de bijeenkomst vertelde Frank over de periode dat hij net leerstoelhouder was geworden. “Ik liep een vergadering in en dacht ‘wil de echte leerstoelhouder opstaan’. Ik vond het heel erg leuk om te doen, maar dacht ergens ook ‘wie ben ik eigenlijk om leerstoelhouder te zijn’. Terwijl ik natuurlijk ook gewoon gesolliciteerd had voor de functie en de baan natuurlijk niet voor niets had gekregen.” Ook nu nog merkt hij weleens Imposter Syndrome bij zichzelf op. Bijvoorbeeld als anderen heel direct en ad-rem reageren twijfelt hij af en toe aan zichzelf. “Wat feedback krijgen uit je omgeving, horen dat je op de juiste weg bezig bent, dat helpt dan wel.”
Zelf aan de slag met Imposter Syndrome?
Herken je bij jezelf of je teamleden Imposter gevoelens en gedachten? Kijk dan eens op deze pagina om te zien wat je ermee zou kunnen.
Of stuur neem direct contact op voor een kort kennismakingsgesprek waarin we samen onderzoeken wat voor jou en/of je groep de impact van Imposter Syndrome is en wat eraan te doen is met behulp van een teamdag of coaching.